Stad Leuven en M kopen zeldzaam vroeg glasraam van Jan de Caumont

Jan de Caumont (1577-1659) is één van de grootste 17e-eeuwse glasschilders in de Nederlanden. Deze Leuvense glaskunstenaar is bekend van de 41 glasramen voor de kooromgang in de Leuvense  Abdij van Park.  Die werden in 2013, in het kader van het Vlaamse Topstukkendecreet, teruggekocht om opnieuw in de abdij te integreren. Vandaag vult M zijn collectie aan met een zeldzaam vroeg werk van de Caumont uit 1618.

Jan de Caumont, Leuvense topglaskunstenaar

Leuven was vanaf de 15e eeuw één van de belangrijke centra van glasproductie in de Nederlanden.  Een van de grootste kunstenaars uit de Leuvense geschiedenis was Jan de Caumont (1577-1659). Experten beschouwen hem als één van de vooraanstaande glazeniers uit de eerste helft van de 17e eeuw, het laatste hoogtepunt van de glazenierskunst in de Nederlanden. Hij was officiële glasschilder van de stad en werkte van hieruit aan opdrachten voor het hele hertogdom.

Zeldzaam vroeg werk van de Caumont

M heeft een uitgebreide glaskunstcollectie, met stukken van de 15e tot en met de 19e eeuw. Dit glasraam van de Caumont vult een hiaat in de collectie.  Denise Vandevoort, schepen van cultuur van de stad Leuven: “Leuven wil het oeuvre van Jan de Caumont meer in de verf zetten, gezien de uitzonderlijke kwaliteit en het feit dat hij uit Leuven afkomstig was. Momenteel bezitten de stad en het OCMW een serie van 27 glasmedaillons van zijn hand. Een raam van dit kaliber ontbrak en is een waardevolle aanvulling voor de collectie.  De stad investeerde zo’n  25.000 euro in dit werk.”  Peter Carpreau, conservator Oude Kunst M – Museum Leuven: “Het glasraam is een zeldzaam voorbeeld van het vroege werk van de kunstenaar en dateert van 1618. Het werk is van een uitzonderlijke kwaliteit. Bovendien komt dit type donorglasraam weinig voor in Vlaanderen. Vaak zijn deze ramen kleiner of ingewerkt in een monument. Op het raam kunnen we Margaretha Vekemans en haar dochter identificeren. Dat blijkt uit een veilingscatalogus van 1956 waar het raam nog een inscriptie vertoont die nu jammer genoeg verdwenen is. “  Een tegenhanger van dit glasraam, dat de echtgenoot voorstelt, is ingewerkt in de kerk van St Gwenllwyfo, Llanwenllwyfo (Anglesey, Wales).

Logovermelding uit de 17e eeuw

Op het paneel zie je een voorstelling van Margaretha Vekemans en haar dochter. Beiden zitten geknield en worden vergezeld door twee patroonheiligen: de Heilige Agnes en de Heilige Elisabeth van Hongarije. Vekemans was de echtgenote van Alexander van den Broeck, beheerder van de stadskas van Antwerpen.  In de 17e eeuw waren ze belangrijke sponsors van o.m. de blijde intrede van kardinaal infant Ferdinand van Spanje (1609-1641) in Antwerpen en ook van het Kartuizerklooster in Lier. Een glasraam kun je beschouwen als een logovermelding avant la lettre. Het werd vroeger door een belangrijke persoon of instelling geschonken aan een kerk, klooster of abdij. Dat is in het geval van dit glasraam niet anders. De familie van den Broeck-Vekemans schonk dit raam aan het klooster. Het vermoeden is dan ook groot dat het paneel afkomstig is van de Kartuizers in Lier.