Peter Buggenhout trapt de wereld op zijn staart

In de wereld van Peter Buggenhout (1963, Gent) is niets wat het lijkt. Zijn ongepolijste sculpturen lijken soms op resten van verwoestingen of archeologische vondsten. Wat op het eerste zicht een lukrake opstapeling van materialen lijkt, is een nauwkeurige samengestelde chaos.

M geeft een overzicht van zijn werk vanaf de jaren 1990 tot vandaag. De tentoonstelling loopt van 12 maart tot en met 31 mei 2015.

Peter Buggenhout maakt kolossale installaties en kleinere sculpturen. Hiervoor gebruikt hij bouwafval, verpakkingsmateriaal, huisstof, lappen plastic, gerafeld textiel, gelooide ingewanden, paardenhaar, bloed. Dit geeft zijn beelden iets anoniems en onbestemds. De installaties van Peter Buggenhout (1963, Gent) zijn een spiegel van de complexe wereld rondom ons.

“Het is dat wat ik wil doen: ik wil deze wereld op zijn staart trappen”

Na een internationaal tentoonstellingsparcours geeft M de eerste grootschalige introductie van Peter Buggenhout op eigen bodem. M brengt een overzicht van zijn werk vanaf de jaren 1990 tot vandaag. In deze tentoonstelling komen zijn drie reeksen – Mont Ventoux, Gorgo & The Blind Leading The Blind – samen met in totaal zo’n dertigtal kunstwerken. Zowel kleiner werk op sokkels, zaalvullende stofformaties als recent werk met kleurelementen komen aan bod.

CONCEPT EN INTENTIES

Peter Buggenhout transformeert afval, stoffen, ingewanden tot kolossale en kleinere installaties. Hij is gulzig en trekt alle registers open om de rijkdom rondom ons in zijn werken te wringen. Hierbij laat hij elke vereenvoudiging van de werkelijkheid achter zich en kiest resoluut voor complexiteit en detail.

“Ik ben tamelijk ambitieus en gulzig. Ik wil de hele wereld met mijn werk omsluiten. Niet zo één of twee facetten, maar alles pakken. Ik probeer werkelijk alles rondom me – van de blaadjes aan de bomen in de tuin rond mijn atelier tot de monumentale kranen in de haven van Gent – op de een of de andere manier in mijn werk te wringen zodat je diezelfde rijkdom aan indrukken, gevoelens en mogelijke reflecties krijgt die je hebt wanneer je ergens rondwandelt, mijmert of thuis in de zetel hangt. Al die indrukken die tegelijkertijd mogelijk zijn, probeer ik in mijn beelden te krijgen.”

TEXTUUR EN MATERIAALKEUZE

Peter Buggenhout kent geen beperkingen in zijn materiaalkeuze. Die vrijheid laat hem toe om de vorm te maken zoals hij wilt. Bouwafval, verpakkingsmateriaal, huisstof, lappen plastic, gerafeld textiel, ingewanden, paardenhaar of bloed zijn de lijm van zijn werk. Het zijn dingen die niets betekenen. Hij slaagt erin om dit onherkenbaar en vormeloos materiaal met elkaar te laten communiceren. Hij werkt vaak aan 10 of 15 werken tegelijkertijd. Stukken van het ene werk belanden in het andere tot elk werk op zich staat.

KIJKERVARING

De vrijheid die Peter Buggenhout neemt bij het maken, geeft hij voluit aan de kijker. Zo is het onmogelijk om zijn beelden te onthouden. Als toeschouwer krijg je het gevoel dat je het niet kan doorgronden. De enige indruk die overblijft is een vage herinnering, zoals bijvoorbeeld een amorf ding met stof op.

“Onze menselijke geest werkt zo dat we overal wat willen in zien. Dat geldt ook voor mijn werken. Je kijkt ernaar, en hoe abstract het ook is, je gaat er proberen in te ontdekken. Maar eigenlijk ontkracht ik dat. Uit bepaalde perspectieven zal je bijvoorbeeld een gigantisch wezen herkennen. Wanneer je hetzelfde werk vanuit een ander perspectief bekijkt verdwijnt dat beeld opnieuw en zal je er misschien weer iets anders in herkennen. Naargelang je ten slotte helemaal rond het werk hebt gewandeld, zal je zoveel compleet zinloze gestalts hebben gezien dat je alleen maar kan besluiten; wat ik ook denk, het is niet juist.”

 

DRIE REEKSEN

Peter Buggenhout deelt zijn werk in drie reeksen op met als overkoepelende titels Mont Ventoux, Gorgo en The Blind Leading The Blind. Deze titels balanceren tussen mythologische, kunsthistorische, bijbelse en literaire verwijzingen. Het lijkt alsof ze een diepere betekenis dragen, maar elk verband tussen titel en werk is open. Eerder dan verklaringen, zijn het stukjes Buggenhout-filosofie. Ze vertellen wat de kunstenaar op een bepaald moment dacht en gaan niet vooraf aan de werken.

“De reeksen en hun titels spreken over de onmogelijkheid om werkelijk te begrijpen, en over de immense complexiteit van wat ons omgeeft.  Het zijn geen verklarende titels: ze duiden op een soort praktisch filosofische benadering van hoe ik de dingen zie.”

 

EVOLUTIE NAAR KLEUR EN INDUSTRIELE ELEMENTEN

“Mijn benaderingswijze is tamelijk stabiel. Wel moet elk werk anders zijn dan de vele ervoor, er zich van lostrekken.  Om dit te bereiken wil ik alle plastische middelen opentrekken. De laatste jaren is er bijvoorbeeld kleur bijgekomen. Ook waren mijn beelden in het begin meer organisch. Bij dat organische zijn er dan meer lineaire en industriële elementen gekomen.”

Peter Buggenhout verkent nieuwe pistes en toont deze in M. Zo zie je in zaal 26 een recent werk uit 2014 van de nieuwste reeks “On Hold”. Hiervoor gebruikt hij onder meer oude en onbruikbare springkastelen. Hij verwerkt de kleurrijke lappen in de structuren van afgedankt materiaal en creëert zo een dreigende kwetsbaarheid.

PUBLICATIE

Parallel verschijnt de publicatie ‘we dit it before, we will do it again’. Tekst en beeld worden afgewisseld met een selectie van Buggenhouts inspiratiebronnen, zoals Francesco Petrarca,  Sydney Pollack, Pieter Bruegel de Oude, Christopher Nolan en de aardbeving in Haïti.