M brengt roof van Oekraïense kunst onder de aandacht
M Leuven en vier andere Belgische musea tonen op Internationale Museumdag ‘Explosions Near the Museum’, een kortfilm over kunstroof
Op 18 mei, Internationale Museumdag, toont M Leuven ‘Explosions Near the Museum’ van het Oekraïense kunstenaarsduo Yarema Malashchuk en Roman Khimei. De kortfilm brengt de gevolgen van de plundering van het historisch museum in de belegerde stad Cherson in beeld en benadrukt zo het belang van erfgoed en musea voor lokale gemeenschappen.
M zal de film op 18.05.2023 tonen in het forum, voorafgegaan door een korte inleiding. Aansluitend wordt het publiek uitgenodigd voor een zelfstandig bezoek aan het museum, en meer in het bijzonder aan de installatie van de Amerikaanse hedendaagse kunstenaar Jill Magid. “In haar installatie 'The Migration of the Wings', zie je een intrigerende gelijkenis met de thematiek van ‘Explosions Near the Museum’”, zegt Peter Bary, directeur van M Leuven. “De installatie van Magid volgt de bewegingen van het drieluik ‘Het Laatste Avondmaal’ (1464-8), geschilderd door Dieric Bouts in opdracht voor de Sint-Pieterskerk. De zijpanelen werden onder andere na WOI ingezet als herstelbetalingen tussen Duitsland en België.”
M Leuven bundelt de krachten met vier andere Belgische musea: Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel, STAM in Gent, Musée Royal de Mariemont in Mariemont, en In Flanders Fields Museum in Ieper. Door tegelijkertijd de film te programmeren tonen de musea hoe ze aandachtig blijven voor de grote schade die oorlogen de mensheid toebrengen, en benadrukken ze het belang van cultureel erfgoed en de musea die er zorg voor dragen.
Strategische kunstroof
In het historisch museum van Cherson waren de grootste en oudste oudhedenverzamelingen van Zuid-Oekraïne ondergebracht. Tussen 24 en 26 oktober 2022 werd het museum echter geplunderd door het Russische bezettingsleger. Twee weken voor de bevrijding van de stad voerden de Russen duizenden archeologische en religieuze voorwerpen weg in vrachtwagens. De museumcollectie bestond uit meer dan 173.000 objecten en overspande zevenduizend jaar, van goud van de Scythen tot wapens uit Wereldoorlog II. Volgens Human Rights Watch was de kunstroof een strategische aanval op de Oekraïense trots, cultuur en identiteit.
In hun film brengen Yarema Malashchuk en Roman Khimei de lege sokkels en vitrines van het museum van Cherson in beeld, en roepen ze herinneringen op aan de kunstobjecten die er te zien waren. Ze benoemen de betekenis van elk artefact en wijzen op het oorspronkelijk gebruik, maar staan bijvoorbeeld ook stil bij de elegante vorm van een amfoor. De rode draad door het werk is de wens om al deze verloren objecten terug op hun plek te kunnen zetten. "Als we het kunnen vinden, tenminste", voegen ze daar nu en dan aan toe. Op de achtergrond horen we het geluid van beschietingen en raketinslagen, opgenomen in het museum in december 2022, minder dan twee kilometer verwijderd van het door de Russen bezette gebied.
Dit initiatief wordt ondersteund door ICOM Belgium Flanders. Een uitgebreider persbericht leest u hier.
Praktische info
M toont ‘Explosions Near the Museum’ op 18.05.2023 om 20.00 in het forum van het museum, voorafgegaan door een korte inleiding. Aansluitend wordt het publiek uitgenodigd voor een zelfstandig bezoek aan het museum. De vertoning en het museumbezoek zijn gratis, inschrijven is verplicht.
