Dirk Braeckman opent solotentoonstelling in het Belgische paviljoen op de 57ste Biënnale van Venetië
Dirk Braeckmans fotografische beelden brengen verstilling in de reguliere beeldenstroom van vandaag. Gebruikmakend van analoge fotografie ontwikkelde hij een eigen beeldtaal die het kijken op scherp stelt en reflecteert over het statuut van de afbeelding. Braeckman verkent de grenzen van zijn medium en daagt de fotografische conventies uit. De flits van de camera kaatst af op het oppervlak van de afbeelding, op de textuur van de muren, gordijnen, tapijten en posters. Zijn beelden tonen anonieme onderwerpen uit zijn directe omgeving die een open verhaal suggereren. De kunstenaar toont lege vertrekken waar tijd lijkt stil te staan, elementen van inwisselbare interieurs of personages die louter aanwezig zijn, allen los van een specifieke identiteit, plaats, tijd of emotie.
Dirk Braeckman: ‘Ik vind het Belgische het mooiste van alle paviljoenen in Venetië. Mocht ik zelf uit heel de Giardini een paviljoen kiezen, dan zou het ook dit zijn. Ik heb het altijd ideaal gevonden voor mijn werk: het licht, de schaal, de architectuur.’
Krachtige beelden
Dirk Braeckman brengt een uitgepuurde presentatie van zijn werk in het recent gerenoveerde Belgisch paviljoen. De opstelling in het paviljoen is strak en sober gehouden. Eva Wittocx: ‘Tegelijk bestaat ze uit erg krachtige beelden: zodra je in het paviljoen binnenkomt, wordt je blik naar bepaalde werken gezogen. Er zijn werken die in duo hangen, of die een reeks vormen, omdat het prints zijn van eenzelfde negatief. Andere werken hangen alleen en krijgen hun eigen ruimte, zonder te veel invloed van de beelden die rond hen hangen. De werken getuigen van een ingehouden spanning, terwijl de tentoonstelling een zekere rust brengt.’ De tentoonstelling vrijwaart de intimiteit en tegelijkertijd de afstand die de werken suggereren: ‘Als je twee werken samen hangt, kan een dialoog plotseling een anekdote worden’, vertelt Dirk Braeckman. ‘Dat wou ik ten stelligste vermijden. Mijn werken mogen wel in dialoog gaan met elkaar, maar dan op een gevoelsmatige manier, niet op een anekdotische.’
Eva Wittocx:‘Voor mij is hij één van de belangrijkste Belgische kunstenaars die zowel nadenkt over de rol van kunst als de plaats van beelden vandaag. Zijn werk stelt het kijken centraal, is radicaal en blijft zichzelf bevragen.’
Dirk Braeckman werkt nooit met vaste thema’s of reeksen, zijn oeuvre is een doorlopend continuüm. Elke tentoonstelling geeft een doorsnede van Braeckmans kunstpraktijk van dat ogenblik. Eva Wittocx: ‘Wel blijft Braeckmans kunstpraktijk herkenbaar doorheen de opstelling, zoals het herfotograferen van bestaande afbeeldingen, en het in beeld brengen van interieurs, onbestemde ruimtes, het naakte lichaam of landschappen.’
Tijd vertragen
Dirk Braeckman: ‘Ik werk analoog, in mijn donkere kamer die als atelier functioneert. Ik heb het proces in de donkere kamer nodig. Meer en meer focus ik me graag op één beeld, of op doorgaan met één negatief. Ik wil niet een beeld maken, en dan nog één, dan een ander. Ik wil bezig zijn met een klein aantal gegevens en mogelijkheden en daar dan op doorwerken. Ik rek de tijd graag uit. Je kunt mijn beelden constant in vraag stellen, er telkens nieuwe verhalen in leggen.'
Het vertragende, om stilte en rust vragende element zit niet enkel vervat in de tentoonstelling en de uiteindelijke werken zelf, maar ook in Braeckmans werkproces. Hij maakt zijn beelden in de donkere kamer. Zowel in de registratie met de camera, als in de bewerking staat experiment hierbij centraal. Door het belichten, manipuleren en bewerken van negatief en fotopapier ontstaan telkens nieuwe, unieke beelden. De korreling, vlekken, uitsnijdingen en vervlakking van perspectief blokkeren een rechtstreekse lezing en interpretatie van zijn werk. Over- en onderbelichting, naast het werken met grijstinten, versterken het iconische van zijn beelden.
In juli 2016 stelde Minister Sven Gatz Dirk Braeckman samen met curator Eva Wittocx van M–Museum Leuven aan om dit jaar België te vertegenwoordigen. M treedt op als organiserende instelling. De tentoonstelling bestaat uit ruim 20 monumentale werken: enkele in kleur, het merendeel in grijstinten. Het merendeel is nieuw werk, aangevuld met een selectie vroeger werk. Sven Gatz: ‘Ik was zeer blij met de keuze van de jury voor Dirk Braeckman, wiens eigenzinnige oeuvre ik sterk waar-
deer. Braeckmans werkwijze en de manier waarop hij fotografie gebruikt, is uniek en uitermate boeiend.’
Biografie
Dirk Braeckman (1958) heeft internationaal deelgenomen aan verschillende exposities, zoals recente solotentoonstellingen in LE BAL (Parijs), Fotohof (Salzburg), De Appel (Amsterdam) en S.M.A.K. (Gent). Braeckmans werk maakt deel uit van zowel belangrijke privéverzamelingen wereldwijd als Europese publieke collecties zoals die van FRAC Nord-Pas de Calais (Dunkerque), De Pont (Tilburg), Fondation nationale d’art contemporain (Parijs), Centraal Museum (Utrecht) en Musée d’art contemporain et moderne (Straatsburg). Er bestaan verschillende publicaties over zijn kunstpraktijk en oeuvre. Dirk Braeckmans werk wordt sinds 1999 vertegenwoordigd door Zeno X gallery.
Eva Wittocx (1975) is kunsthistoricus, curator en schrijver gevestigd in Brussel. In 2009 werd zij benoemd tot Senior Curator in het nieuw geopende M–Museum Leuven, waar zij het hedendaagse kunstprogramma van de instelling ontwikkelde. M richt zich op solotentoonstellingen van zowel opkomende als gevestigde kunstenaars. Eva Wittocx schrijft regelmatig over hedendaagse kunst en cureert het jaarlijks performance festival Playground. Van 1997 tot 2006 was ze curator van het SMAK en van 2006 tot 2009 in het kunstencentrum STUK.
Nieuwe publicatie
Bij de tentoonstelling brengen M-Museum Leuven en König Books Londen een nieuwe publicatie uit: een selectief overzicht van Dirk Braeckmans praktijk, waarin de klemtoon ligt op recent werk. Het bestaat uit 167 beelden en 3 teksten in het Engels door Douglas Fogle, Hubertus von Amelunxen en Eva Wittocx.
20,8 x 25,6 cm, 192 p., €39,8
Terugkeertentoonstellingen in België
Na de Biënnale van Venetië, keert de tentoonstelling in februari 2018 terug naar België als een dubbeltentoonstelling van Dirk Braeckmans werk, gelijktijdig in M–Museum Leuven en in BOZAR–Centre for Fine Arts in Brussel. Eind 2018 zullen
de werken te zien zijn het Frans Hals Museum/De Hallen in Haarlem.
Tweedaags symposium in Venetië en Leuven
Picture Presence. New Conceptions of Space and Place in Contemporary Photography | November 2017
Dit tweedaags symposium focust op de brede verwantschap tussen fotografie, ruimte en ruimtelijkheid. Organisatie door M–Museum Leuven, KU Leuven, Lieven Gevaert Centrum, LUCA School of Arts en IUAV University of Venice.
Website over Belgische hedendaagse fotografie
Turning Photography. Exploring the edges of Belgian contemporary photography
Kunstenpunt ontwikkelde een webpagina met een selectie aan essays en kunstenaarsportretten met als focus de Belgische fotografie van vandaag. Kunstenpunt in samenwerking met M–Museum Leuven, BOZAR–Paleis voor Schone Kunsten Brussel, Fotomuseum Antwerpen en Fédération Wallonie-Bruxelles.
www.turningphotography.be
Praktische informatie
Belgisch paviljoen | 57ste Internationale Kunsttentoonstelling | La Biennale di Venezia | Biennale Arte 2017 |
13.05 — 26.11.2017
Opdrachtgever: Sven Gatz, Vlaams Minister voor Cultuur, Media, Jeugd en Brussel
Curator: Eva Wittocx (M-Museum Leuven)
Organiserende instelling: M–Museum Leuven
Hoofdsponsors: Nationale Loterij, Fondation Willame
Sponsors: Filliers Dry Gin 28, IC Verzekeringen, Vrienden van het Belgisch paviljoen Partners: BOZAR–Paleis voor Schone Kunsten Brussel, Kunstenpunt, Zeno X Gallery Antwerpen
Wetenschappelijke partners: KU Leuven, Lieven Gevaert Centrum, LUCA School of Arts
www.dirkbraeckman.be | www.dirkbraeckmanvenice2017.com | www.belgianpavilion.be | www.mleuven.be
#BiennaleArte2017 #BelgianPavilion2017 #DirkBraeckman