Bouts-topstuk uit Granada na meer dan 500 jaar voor de eerste keer naar Leuven
De ‘Triptiek van de kruisafneming’, drie panelen die Dieric Bouts schilderde tussen 1450 en 1458, bevindt zich voor de eerste keer in meer dan 500 jaar terug in België en werd vandaag aan de pers voorgesteld bij het Koninklijk Instituut voor Kunstpatrimonium (KIK) in Brussel.
De triptiek arriveerde op 28 juni bij het KIK, dat het werk vanaf 2024 zal restaureren. In oktober reist het door naar M Leuven, in de stad waar Bouts woonde en werkte. Tijdens de tentoonstelling ‘Dieric Bouts. Beeldenmaker’ (20.10.23 t/m 14.01.24) en de focustoonstelling ‘Atelier Bouts’ (16.02.24 t/m 28.04.24) is de triptiek voor de eerste keer ooit te zien naast andere topstukken van Bouts, zoals het ‘Laatste Avondmaal’, zijn magnum opus, de ‘Man van Smarten’ en de ‘Marteling van de Heilige Erasmus’.
“Leuven is dé bakermat van Bouts,” vertelt Bert Cornillie, schepen van cultuur en voorzitter van de raad van bestuur van M. “We zijn daarom erg dankbaar dat één van zijn meest indrukwekkende werken na vijf eeuwen de reis uit Granada kon maken en voor het eerst bij ons te zien zal zijn. Zo wordt deze tentoonstelling echt niet te missen, want nooit eerder kwamen zoveel originele werken van de Vlaamse meester bijeen in zijn thuisstad.”
Triptiek van de kruisafneming
De ‘Triptiek van de kruisafneming’ (1450-1458) bestaat uit drie panelen: centraal staat de ‘Kruisafneming’, links zien we de ‘Kruisiging’ en rechts de ‘Wederopstanding van Christus’. De triptiek is het pronkstuk van de collectie van de Capilla Real de Granada, de begraafplaats van de Spaanse koningin Isabella I van Castilië en koning Ferdinand II van Aragón. De bruikleen van de triptiek loopt tot eind 2026, en omvat ook de restauratie van de drie panelen door het KIK, dé internationale referentie voor de restauratie van vijftiende-eeuwse Vlaamse schilderijen. Ter voorbereiding op de restauratie die in 2024 van start gaat, voert het KIK deze zomer een vooronderzoek uit, dat onder meer bestaat uit het maken van infraroodopnamen, radiografie en macro-XRF beelden.
Leuvense topstukken in het KIK
Ook een tweede werk uit de Capilla Real maakt de reis naar Brussel en komt in het najaar naar Leuven: het paneel ‘Maria met Kind en vier Engelen’ (ca. 1468). Tot slot heeft het KIK momenteel nog een Bouts in huis, een ‘Man van Smarten’ (ca. 1470, olie op paneel), in 2019 aangekocht door M en Stad Leuven. De ‘Man van Smarten’ is een goed voorbeeld van de devotieportretten van Christus die in de vijftiende eeuw enorm populair waren en die Bouts aan de lopende band produceerde. Na de aankoop verdween het werk achter de schermen van het KIK voor een grondige restauratie, die nu haar eindpunt bereikt. Dit najaar vergezelt het de topstukken uit Granada op de grote Bouts-expo.
De tentoonstelling in M vormt het hoogtepunt van het blikverruimende stadsfestival New Horizons | Dieric Bouts Festival. Bouts komt terug naar Leuven om te doen waar hij meer dan vijf eeuwen geleden meester in was: je blik verruimen. Een ambitieus cultureel programma zal Bouts in de hele stad doen leven.
De tentoonstelling ‘Dieric Bouts. Beeldenmaker’ in M Leuven loopt van 20 oktober 2023 tot en met 14 januari 2024.
De tentoonstelling ‘Atelier Bouts’ in M Leuven loopt van 16 februari 2024 tot en met 28 april 2024. Een aantal topwerken van Dieric Bouts en zijn atelier blijven na de Bouts-expo wat langer in Leuven voor deze focustentoonstelling, die dieper ingaat op de restauratie en het onderzoek.
Curator DIERIC BOUTS. Beeldenmaker: dr. Peter Carpreau.
Curator Atelier Bouts: Marjan Debaene.
Bert Cornillie